Jak oszacować moc przyłączeniową i zużycie energii?

Uwaga: artykuł to efekt połączenia i uaktualnienia innych Naszych artykułów które zastępuje

Jaki związek ma właściwe oszacowanie mocy przyłączeniowej z audytem energetycznym? Dość ścisły. Źle, a szczególnie zbyt wysoko w stosunku do rzeczywistych potrzeb oszacowana moc przyłączeniowa generuje koszty po stronie wydatków na energię, fałszując rzeczywisty obraz sytuacji.

Żeby zobrazować błąd wynikający z nieprawidłowego oszacowania mocy przyłączeniowej i jej skutków dla audytu energetycznego należy najpierw przyjrzeć się tym pojęciom.

Jak oszacować moc przyłączeniową i zużycie energii?

Wszystkie gospodarstwa domowe i firmy korzystają z różnych mediów, w tym oczywiście z prądu. Żeby było to możliwe, należy najpierw zawnioskować o przyłączenie do sieci elektroenergetycznej nowo wybudowanego budynku. W składanym wniosku należy m.in. podać moc przyłączeniową budynku oraz zużycie energii.

Jak obliczyć pobór prądu i moc przyłączeniową? Czy zawsze jest to konieczne?

Zanim przejdziemy do sedna sprawy, warto wiedzieć, że przyłączenie do sieci elektroenergetycznej wcale nie jest bezwzględną koniecznością. Coraz więcej pojawia się na mapie Polski tzw. instalacji off-grid, czyli obiektów samowystarczalnych pod względem elektroenergetycznym, nieprzyłączonych do sieci.

Czy oznacza to, że właściciele domów off-grid, którzy nie mają instalacji elektrycznej, siedzą wieczorami przy świecach i gotują nad ogniskiem? Bynajmniej. Potrzebną energię elektryczną pozyskują z odnawialnych źródeł energii (OZE), głównie z paneli słonecznych. Nadmiar odkładany jest w magazynach energii i pożytkowany, kiedy zajdzie taka konieczność.

Choć technicznie instalacje off-grid są obecnie wykonalne, jeszcze ciągle z powodu niedoskonałości magazynów energii nie są opłacalne ekonomicznie. Dlatego większość właścicieli domów, nawet jeśli instaluje na swoich dachach ogniwa fotowoltaiczne, i tak przyłącza się do sieci elektroenergetycznej. A w takiej sytuacji musi podać zarówno wartość mocy przyłączeniowej, jak i szacowane zużycie prądu.

Przyłączenie do sieci elektroenergetycznej – czy wystarczy skorzystać z kalkulatora zużycia prądu?

Najczęściej moc przyłączeniowa oraz prognozowane zużycie energii wskazane są w projekcie instalacji elektrycznej i wystarczy je przepisać do wniosku (o ile nie wprowadziliśmy wielu zmian na własną rękę).

Jeśli zmian w wewnętrznej instalacji elektrycznej było sporo albo nie posiadamy po prostu projektu instalacji elektrycznej, można skorzystać z kalkulatora zużycia energii, który łatwo znaleźć na stronach WWW. W przybliżeniu zużycie energii elektrycznej dla domu niewyposażonego w instalację fotowoltaiczną wynosi rocznie:

• w domu bez zainstalowanej kuchenki elektrycznej oraz ogrzewania elektrycznego około 3500 kWh,
• w domu z kuchenką elektryczną około 4000 kWh,
• w domu ogrzewanym elektrycznie np. piecami akumulacyjnymi może wynosić nawet 20 000 kWh i więcej.

Dość trudno jest wskazać roczne średnie zużycie energii elektrycznej dla budynku jednorodzinnego, ponieważ zależy ono nie tylko od realizacji ogrzewania czy kwestii gotowania, ale także przewidzianego oświetlenia, zainstalowanych urządzeń AGD, ilości osób przebywających w domu na stałe, jak i sposobu korzystania z prądu.

Dla przykładu, jednoosobowe gospodarstwo domowe może zużyć zarówno 800, jak i dwukrotnie więcej kWh, a czteroosobowe – od 1400 do 4700 kWh i więcej.

Nieco łatwiej jest ocenić roczne zużycie dla firmy. W przypadku działającej jednostki można skorzystać z faktur, natomiast nowo wybudowana zawsze posiada odpowiednie adnotacje w projekcie.

Jak obliczyć moc przyłączeniową?

Znacznie łatwiej niż roczne zużycie energii obliczyć można moc przyłączeniową. W tym celu wystarczy zsumować spisane z tabliczek znamionowych moce wszystkich urządzeń elektrycznych w domu. Otrzymujemy w ten sposób wartość mocy zainstalowanej, która zwykle w domach jednorodzinnych oscyluje pomiędzy 10 a 35 kW, w zależności od przewidzianego w budynku sprzętu. Trzeba pamiętać w szczególności o wszystkich urządzeniach elektrycznych, które pracują w normalnym trybie przez dłuższy czas. Nie można pominąć np. lodówki, podczas gdy suszarkę do włosów jak najbardziej.

Tak uzyskaną moc znamionową należy przemnożyć przez tzw. współczynnik jednoczesności, który dla budynku jednorodzinnego można przyjąć na poziomie 60%. Oznacza to tyle, że zakłada się, że jednocześnie energia pobierana przez gospodarstwo domowe będzie na poziomie 60% całej mocy zainstalowanej. Żeby więc oszacować moc przyłączeniową, mnożymy moc zainstalowaną przez 0,6.

Podobnie oblicza się moc przyłączeniową dla firmy – w tym przypadku jednak zawsze warto skorzystać z projektu.

Dlaczego właściwe obliczenie mocy przyłączeniowej jest ważne i jaki jest jej związek z audytem energetycznym?

Powód, dla którego właściwe określenie mocy przyłączeniowej jest ważne, to koszty. Moc przyłączeniowa, którą gwarantuje przedsiębiorstwo energetyczne, akceptując wniosek i zawierając umowę z odbiorcą, stanowi gotowość energetyki do dostarczenia gwarantowanej mocy elektrycznej, za co odbiorca uiszcza odpowiednią opłatę. Z drugiej strony, niedoszacowana moc przyłączeniowa rodzi problemy, które mogą skutkować przestojami, uszkodzeniami urządzeń i instalacji elektrycznej, przerwami w dostawie prądu z winy odbiorcy.

Żeby przedstawić zależność między mocą przyłączeniową a audytem energetycznym, należy najpierw wyjaśnić, czym jest audyt i jaki jest cel jego wykonania.

Co to jest audyt energetyczny?

Audyt energetyczny to dokument zawierający wytyczne wykonania termomodernizacji budynku, a więc ulepszeń, które umożliwią zredukowanie ilości energii zużytej do jego ogrzewania, wentylacji i przygotowania ciepłej wody. Mniejsze zużycie energii przekłada się nie tylko na jej oszczędność i bardziej ekologiczną gospodarkę zasobami, ale również na zmniejszenie kosztów finansowych ponoszonych na ogrzewanie i energię elektryczną.

Choć nieprawidłowo oszacowana moc przyłączeniowa nie będzie skutkowała bezpośrednio większym lub mniejszym niepotrzebnym poborem prądu, może generować zawyżenie kosztów ponoszonych na energię elektryczną.

Audyt energetyczny jest ekspertyzą określającą zakres oraz parametry techniczne i ekonomiczne prac, które mają prowadzić do zmniejszenia zapotrzebowania budynku na ciepło. Umożliwia dokonanie obiektywnej oceny zasadności przeprowadzenia prac modernizacyjnych i wskazuje rozwiązania najbardziej optymalne zarówno z punktu widzenia oszczędności energii, jak i kosztów realizacji prac, a także późniejszych kosztów eksploatacyjnych.

Audyt energetyczny jest też dokumentem wymaganym niekiedy w przypadku ubiegania się o dofinansowanie prac modernizacyjnych z programów rządowych czy samorządowych lub o ich kredytowanie zarówno przez instytucje do tego powołane, jak i banki komercyjne.

Co jeszcze warto wiedzieć o audycie energetycznym?

Audyt energetyczny ma na celu zalecenie właścicielowi budynku konkretnych rozwiązań technicznych, ale też formalnych i organizacyjnych wraz z określeniem ich opłacalności. Głównym zadaniem przeprowadzenia zalecanych w audycie zmian jest zmniejszenie zapotrzebowania na ciepło i w konsekwencji zredukowanie kosztów jego ogrzewania.

Termomodernizacja po audycie

Wykonanie audytu energetycznego pozwala uchronić inwestora przed nietrafioną termomodernizacją, a więc modernizacją tych elementów budynku, które w rzeczywistości mają znikomy wpływ na jego efektywność energetyczną.

Opracowanie audytów energetycznych obejmuje wszystkie instalacje, urządzenia i elementy, które związane są ze zużyciem energii, a więc przede wszystkim:

• przegrody budowlane zewnętrzne (ściany, dachy),
• okna i drzwi,
• instalację grzewczą,
• instalację klimatyzacji,
• instalację wentylacji,
• instalację c.w.u. (ciepłej wody użytkowej),
• instalację oświetleniową,
• instalację wykorzystującą odnawialne źródła energii (fotowoltaiczną, kolektorową, do spalania biomasy itp.).

Powyższa lista nie wyczerpuje oczywiście wszystkich elementów budynku, które należy rozpatrzyć pod kątem zużycia energii podczas przeprowadzenia audytu energetycznego w konkretnym przypadku.

Audyt energetyczny – kto może wykonać to zadanie?

Audytorzy posiadają wykształcenie techniczne w zakresie energetyki, budownictwa, inżynierii środowiska i innych, mają także ukończone kursy szkoleniowe lub studia podyplomowe audytingu energetycznego. Opracowanie audytu energetycznego zlecić można więc dowolnemu uprawnionemu audytorowi.

W przypadku przedsiębiorstw istotne jest jedynie, żeby audyt energetyczny budynku (lub innych obszarów podlegających audytowi) przeprowadzały osoby niezaangażowane bezpośrednio w działalność będącą przedmiotem audytu. W praktyce audyt przeprowadza najczęściej firma zewnętrzna.

Znalezienie audytora może ułatwić publikowana przez Zrzeszenie Audytorów Energetycznych lista audytorów rekomendowanych bądź lista audytorów autoryzowanych przez Krajową Agencję Poszanowania Energii.

Audyt energetyczny a audyt efektywności energetycznej

Audyt energetyczny obowiązkowo musi być przeprowadzony raz na cztery lata przez duże przedsiębiorstwa. Pozostałe podmioty gospodarcze (czyli niebędące dużymi przedsiębiorstwami) oraz osoby fizyczne nie mają obowiązku przeprowadzania audytu energetycznego. Mogą to jednak uczynić w celu określenia potencjalnych oszczędności energii i uzyskania ewentualnego dofinansowania do termomodernizacji.

Audyt efektywności energetycznej z kolei jest nieobowiązkowy dla wszystkich podmiotów gospodarczych, a jego celem jest określenie oszczędności energii lub ocena uzyskanych oszczędności w przypadku audytu po realizacji przedsięwzięcia mającego na celu wprowadzenie oszczędności energii.