jan.mrugacz@wp.pl

 (+48) 608 437 741

Wykończenie ścian wewnętrznych to istotny etap budowy czy remontu, mający wpływ na finalny wygląd i funkcjonalność pomieszczeń. Wybór właściwego materiału wykończeniowego może być wyzwaniem, szczególnie kiedy pod uwagę należy wziąć zróżnicowane technologie: tynki tradycyjne oraz nowoczesne płyty gipsowo-kartonowe.  

Tynki wewnętrzne – jakie wybrać? 

Najbardziej rozpowszechnionym sposobem wykończenia surowych ścian z cegły, betonu czy innych materiałów budowlanych jest tynkowanie. Ta metoda jest znana ludzkości od tysięcy lat. Istnieją dowody, że stosowano ją powszechnie już w starożytnym Egipcie. Były to wówczas tynki wapienne. Współcześnie wapno również stanowi składnik współczesnych mieszanek, to jednak obecnie używane tynki różnią się nieco od tych dawnych. 

Tynki cementowo-wapienne 

Tynki cementowo-wapienne charakteryzują się wysoką trwałością i odpornością na wilgoć, co czyni je odpowiednimi do każdego rodzaju pomieszczeń, w tym tych o podwyższonej wilgotności, takich jak łazienki, kuchnie i pralnie. Są wszechstronne i mogą być używane jako baza pod malowanie, płytki ceramiczne oraz inne okładziny. Powierzchnia uzyskana dzięki tynkom cementowo-wapiennym jest lekko chropowata, dlatego często pokrywa się ją dodatkową warstwą gładzi. Przy wyborze tapetowania zaleca się stosowanie grubszych tapet. 

Wadą tynków cementowo-wapiennych jest długi czas schnięcia, który wynosi ok. 4 tygodnie. W tym okresie nie można przystępować do prac wykończeniowych, co może być uciążliwe zwłaszcza w przypadku remontów. 

Jak układać tynki krok po kroku? 

Zanim przejdziemy do opisu procesu tynkowania, poznajmy kilka istotnych faktów, o których warto wiedzieć: 

  • W przypadku nowych budynków tynkowanie można rozpocząć po ok. 3–4 miesiącach od ukończenia stanu surowego budynku, gdy zakończy się proces skurczu i osiadania murów. 
  • Wilgotność podłoża pod tynki nie powinna przekraczać 3%. 
  • Podczas wiązania tynku temperatura powietrza i podłoża nie może być niższa niż 5°C. W niższych temperaturach proces jest spowolniony, a mróz może uszkodzić strukturę świeżego tynku. Z kolei wysoka temperatura (powyżej 25°C) powoduje zbyt szybkie wysychanie tynku, co zwiększa ryzyko powstawania pęknięć i wykruszeń. 
  • Liczba warstw tynku zależy od przyczepności surowych ścian oraz planowanego sposobu wykończenia ścian. Najczęściej stosuje się obrzutkę (pierwsza warstwa) w celu zwiększenia przyczepności narzutu (druga warstwa), szczególnie na gładkich ścianach z bloczków silikatowych lub betonu komórkowego. 

Układanie tynków: 

  1. Gruntowanie podłoża 

Zagruntuj powierzchnię, żeby zapobiec wchłanianiu przez ściany wody z zaprawy tynkarskiej. 

  1. Przygotowanie mieszanki 

Skorzystaj z gotowych mieszanek tynkarskich, które zapewniają wysoką jakość pokrycia. Można je nakładać ręcznie lub agregatem tynkarskim. 

  1. Nałożenie obrzutki 

Na zagruntowane ściany nałóż obrzutkę, która zwiększa przyczepność kolejnej warstwy tynku. Obrzutka jest szczególnie zalecana dla gładkich ścian z bloczków silikatowych lub betonu komórkowego. Na ścianach z pustaków ceramicznych można pominąć obrzutkę, ponieważ mają one lepszą przyczepność. 

  1. Nałożenie warstwy narzutu 

Nałóż zasadniczą warstwę tynku, zwaną narzutem. 

  1. Zacieranie narzutu 

Narzut zaciera się pacą. Uzyskana powierzchnia może być szorstka (tynk zacierany na ostro), co jest idealne pod płytki ceramiczne, ponieważ zwiększa przyczepność zaprawy klejowej. 

  1. Wykończenie powierzchni 

Dla uzyskania gładkiej powierzchni pod malowanie należy starannie zacierać tynk z użyciem zaprawy cementowej z drobnoziarnistym piaskiem. Stopień gładkości zależy od uziarnienia piasku. 

  1. Nakładanie gładzi 

Żeby uzyskać idealnie gładką powierzchnię ścian, tynki cementowo-wapienne często są pokrywane warstwą gładzi. 

Dzięki zastosowaniu powyższych instrukcji możesz uzyskać na ścianach trwałe i estetyczne tynki. Przeciętna grubość tynku cementowo-wapiennego wynosi 15–20 mm. 

Tynki gipsowe 

Tynki gipsowe są chętnie stosowane przez wykonawców, ponieważ łatwo się je nakłada. Jednak w porównaniu do tynków cementowo-wapiennych nie są tak uniwersalne. Nadają się do wykańczania ścian i sufitów tylko w pomieszczeniach, gdzie wilgotność utrzymuje się na niskim poziomie (do 70%), co wyklucza ich zastosowanie w łazienkach czy pralniach. Tynki gipsowe są mniej twarde od cementowo-wapiennych, przez co są bardziej podatne na uszkodzenia, choć zapewniają gładszą powierzchnię. Mimo to, żeby uzyskać idealnie gładkie ściany pokryte tynkiem gipsowym, i tak często konieczne jest nałożenie dodatkowej warstwy gładzi. 

Jedną z głównych zalet tynków gipsowych jest krótki czas schnięcia, pozwalający na kontynuowanie prac już po ok. 14 dniach od aplikacji. 

Warunki prowadzenia prac tynkarskich są takie same jak w przypadku tynków cementowo-wapiennych. Układanie ręczne stosuje się przy mniejszych powierzchniach, natomiast przy większych dobrze sprawdza się aplikacja maszynowa. Grubość tynku gipsowego waha się od 5 do 25 mm. 

Suchy tynk – wykończenie ścian płytami gipsowo-kartonowymi 

Montaż płyt gipsowo-kartonowych zależy od stanu ścian. Jeśli mur jest równy, to prace postępują szybko. Najpierw należy oczyścić powierzchnię i zabezpieczyć antykorozyjnie elementy stalowe stykające się z klejem. Chłonne podłoże trzeba zagruntować. Płyty przykleja się na klej nakładany punktowo plackami o średnicy ok. 10 cm, rozmieszczonymi co 30–40 cm w pionie i poziomie. Przyklejanie i korygowanie płyt należy wykonać w ciągu 15–20 minut od przygotowania masy klejącej. 

Jeśli podłoże wymaga wyrównania, płyty montuje się na dodatkowych pasach korygujących lub na stelażu z profili stalowych. Pasy to odcięte fragmenty płyt g-k o szerokości ok. 8 cm, przyklejane do ściany co 60 cm lub gęściej, w zależności od potrzeb. Na pasy należy nanieść klej, a następnie przejść do mocowania płyt. 

W obu metodach niezbędne jest wykończenie łączeń płyt. Na stykach płyt przykleja się taśmę z włókna szklanego lub perforowaną taśmę papierową, a następnie nakłada 2–3 warstwy szpachli gipsowej. Ostatnim krokiem jest przeszlifowanie łączeń do uzyskania idealnie gładkiej powierzchni, na którą następnie można nanosić farbę (po uprzednim zagruntowaniu podłoża). Oczywiście na płyty g-k można naklejać także tapety czy płytki ceramiczne. 

Czym wykończyć ściany wewnętrzne? 

Wybór wykończenia ścian wewnętrznych jest istotny dla końcowego efektu estetycznego oraz funkcjonalności pomieszczeń. Tynki cementowo-wapienne zapewniają trwałość i odporność na wilgoć, ale wymagają długiego czasu schnięcia. Tynki gipsowe są łatwe w aplikacji i szybko schną, jednak nie nadają się do pomieszczeń o wysokiej wilgotności. Płyty gipsowo-kartonowe to szybkie i skuteczne rozwiązanie, które pozwala na uzyskanie gładkich powierzchni ścian. Wybór metody wykończenia zależy od specyfiki pomieszczeń oraz indywidualnych potrzeb i preferencji. 

Co jest trwalsze – tynk czy płyty gipsowo-kartonowe?

Choć obydwa rozwiązania odznaczają się znaczną trwałością, to tynk jest bardziej odporny na uszkodzenia mechaniczne, dlatego ulega im rzadziej. Płyty gipsowo-kartonowe są stosunkowo podatne na uderzenia, ale ich naprawa jest łatwiejsza.

Czy płyty gipsowo-kartonowe nadają się do wszystkich pomieszczeń?

Płyty g-k sprawdzają się w tzw. warunkach normalnych, czyli w każdym obiekcie, w którym nie są narażone na działanie szczególnie szkodliwych środowisk. W wilgotnych pomieszczeniach, takich jak łazienki, stosuje się specjalne płyty wodoodporne, tzw. płyty zielone, które są bardziej odporne na działanie wilgoci niż zwykłe płyty.

Jak wygląda czas montażu tynków w porównaniu do płyt gipsowo-kartonowych?

Montaż płyt gipsowo-kartonowych jest szybszy. Tynki wymagają więcej czasu na ułożenie i wyschnięcie, co może przedłużyć cały proces wykończenia ścian.

Czy tynki lepiej izolują akustycznie niż płyty gipsowo-kartonowe?

Tynki dobrze izolują akustycznie, ponieważ tworzą jednolitą, solidną warstwę. Jednak płyty gipsowo-kartonowe mogą również zapewniać dobrą izolację dźwiękową, zwłaszcza w systemach ścian z izolacją (np. wełną mineralną lub pianami izolacyjnymi). Izolacyjność akustyczna zależy od grubości ścianek g-k oraz materiałów zastosowanych w ich konstrukcji.

Co jest tańsze – tynkowanie czy montaż płyt gipsowo-kartonowych?

Montaż płyt gipsowo-kartonowych może być tańszy, szczególnie jeśli zależy nam na szybkim wykończeniu. Jednak ostateczny koszt zależy od wielu czynników, takich jak rodzaj tynku, powierzchnia ścian, ewentualne dodatkowe prace oraz koszty robocizny.

Czy tynkowanie wymaga specjalnych przygotowań?

Tak, ściany muszą być odpowiednio przygotowane – równe, pozbawione luźnych elementów, spójne, odtłuszczone i zagruntowane. Po nałożeniu tynku należy poczekać, aż całkowicie wyschnie. Dopiero wtedy można przystąpić do dalszych prac wykończeniowych.

Jakie są zalety płyt gipsowo-kartonowych?

Płyty g-k są łatwe w montażu, lekkie i idealne do wyrównywania ścian. Można je również łatwo docinać i dopasowywać do różnych kształtów, co przyspiesza prace wykończeniowe.

Czy tynki są lepsze od płyt gipsowo-kartonowych pod kątem estetyki?

Tynki tworzą gładką, jednolitą powierzchnię, która dobrze wygląda nawet bez dodatkowych wykończeń. Płyty gipsowo-kartonowe również mogą wyglądać estetycznie, ale żeby zapewnić gładką powierzchnię, wymagają starannego łączenia i szpachlowania.

Czy płyty gipsowo-kartonowe nadają się do montażu w starych budynkach?

Tak, płyty gipsowo-kartonowe są doskonałym rozwiązaniem w starych budynkach, gdzie ściany mogą być nierówne lub wymagają wyrównania. Płyty są szybkim sposobem na uzyskanie równych powierzchni.

Które rozwiązanie jest bardziej ekologiczne – tynki czy płyty gipsowo-kartonowe?

Oba materiały mogą być ekologiczne, jeśli są odpowiednio dobierane. Gips, z którego wykonuje się płyty gipsowo-kartonowe, jest naturalnym surowcem, podobnie jak wapno i cement w tynkach. Przy wyborze warto jednak zwrócić uwagę na skład produktów i ich certyfikaty ekologiczne.

AUTHOR

Absolwentka Politechniki Poznańskiej, inż. Elektroniki i Telekomunikacji oraz mgr inż. Elektrotechniki. 20 lat doświadczenia w projektowaniu instalacji elektrycznych w budynkach mieszkalnych jedno- i wielorodzinnych, obiektach przemysłowych i szpitalnych. Wspólnie z Mężem i sprawdzoną ekipą wybudowała własny dom. Ma na swoim koncie kilka remontów mieszkań, które przeprowadziła wraz z rodziną dzielącą jej zamiłowanie do gipsowania, malowania, szpachlowania i tym podobnych prac. Jej wieloletnie hobby to architektura i wyposażenie wnętrz.