Prawidłowy montaż grzejników jest istotny dla zapewnienia efektywności i niezawodności systemu ogrzewania w domu. Nawet drobne błędy podczas instalacji mogą prowadzić do problemów z ogrzewaniem pomieszczeń, co może skutkować wyższymi kosztami eksploatacji i niższym komfortem cieplnym. W tym poradniku omówimy najczęstsze błędy popełniane przy montażu grzejników oraz przedstawimy sposoby, jak ich unikać, żeby system działał sprawnie i efektywnie.
Czy można zamontować grzejnik bez projektu?
Choć w budownictwie jednorodzinnym projekt instalacji centralnego ogrzewania w zakresie rozmieszczenia grzejników nie jest wymagany, to jednak w każdym gotowym oraz wykonanym na zamówienie projekcie architektonicznym będzie zawarty projekt instalacji c.o. z rozmieszczeniem grzejników. Warto się go trzymać, a wszelkie zmiany ustalić z projektantem. A jeśli zignorujemy zalecenia projektanta? Jeżeli mamy szczęście i wykonawca jest doświadczony, to instalacja wykonana bez projektu może działać poprawnie. Jednak częściej niestety zdarza się, że w takiej sytuacji niektóre pomieszczenia są niedogrzane, a cała instalacja jest trudna do wyregulowania. Montaż grzejników przeprowadzony zgodnie z projektem wykonanym przez profesjonalistę pozwala uniknąć wielu błędów. Ponadto, jeśli nie będziemy zadowoleni z efektów pracy instalatora, łatwiej będzie nam dochodzić swoich praw z projektem będącym punktem odniesienia.
Moc grzejników – jak dobrać ją prawidłowo?
Często zdarza się, że moc grzejników jest niewłaściwie dobrana. Ten błąd wynika ze zmienności mocy grzejników w zależności od temperatury wody. To właśnie dlatego przy określaniu mocy grzejników uwzględnia się:
- temperaturę wody zasilającej,
- temperaturę wody powracającej do źródła ciepła (np. kotła),
- temperaturę w ogrzewanym pomieszczeniu.
W rezultacie warunki, dla których określa się moc grzejnika, zapisane są w formie temperatura zasilania / temperatura powrotu / temperatura w pomieszczeniu, czyli np. 70/55/20°C.
Skutki doboru zbyt niskiej mocy grzejnika są oczywiste – pomieszczenie będzie pozostawało niedogrzane. Wydawać by się mogło jednak, że moc większa niż niezbędna nie powinna przynosić negatywnych skutków. Jest to jednak mylne założenie. Nie należy pochopnie zawyżać mocy grzejników. Zastosowanie większych jednostek może skutkować tym, że hydrauliczne wyregulowanie instalacji mogłoby stać się niemożliwe, ponieważ przepływ wody w nich byłby stale mocno zdławiony. To może prowadzić do sytuacji, w której niektóre grzejniki w systemie będą niedogrzane. Podobne problemy dotyczą także ogrzewania podłogowego.
Zbyt mała moc grzejników
Wspomniana nieco wyżej zbyt mała moc grzejników to znaczący błąd w instalacji c.o. Z zastrzeżeniem, o którym wspomnieliśmy w poprzednim akapicie, trzeba jednak stwierdzić, że z dwojga złego lepszym rozwiązaniem jest wybór grzejników o wyższej wydajności cieplnej niż potrzebna niż zamontowanie zbyt małych jednostek. Najczęściej stosunkowo niewielkie przewymiarowanie pozwoli na efektywną pracę instalacji przy niższej temperaturze wody zasilającej, co nie zaszkodzi sprawności systemu grzewczego. Regulując przepływ wody za pomocą zaworu ręcznego lub termostatycznego, można dostosować moc grzewczą do bieżących potrzeb.
Rozmieszczenie grzejników w pomieszczeniu
Grzejniki powinny być umieszczane tam, gdzie straty ciepła są największe – zwykle przy ścianach zewnętrznych, pod oknami. Analogicznie rury ogrzewania podłogowego układa się gęściej w pobliżu ścian zewnętrznych, tworząc bardziej intensywnie grzejący pas.
Błędem jest instalowanie grzejników zbyt blisko parapetu – szczelina powinna wynosić ok. 10 cm. Nieprawidłowe jest również mocowanie ich na niewłaściwych wspornikach, powodujących, że grzejnik jest praktycznie „przyklejony” do ściany. Takie umiejscowienie utrudnia cyrkulację powietrza, co wpływa na efektywność przekazywania ciepła. Negatywnie na wydajność grzejników oddziałuje też zasłanianie ich ciężkimi zasłonami, meblami i innymi przedmiotami.
Nieprawidłowy montaż grzejnika na ścianie
Montaż grzejników wymaga solidnego osadzenia wsporników w murze, ponieważ grzejnik może ważyć nawet kilkadziesiąt kilogramów.
Problemy z montażem często pojawiają się przy mocowaniu grzejników na ścianach wykonanych z płyt gipsowo-kartonowych. W przypadku dużych i ciężkich grzejników należy zastosować odpowiednie uchwyty, a także podpory, które przeniosą ciężar urządzenia na podłogę, żeby zapewnić stabilność i bezpieczeństwo instalacji.
Zasyfonowanie instalacji grzewczej – jak zapobiec temu zjawisku?
Rury doprowadzające wodę do grzejnika muszą być poprowadzone tak, aby nie powodowały zasyfonowania instalacji, co ma miejsce, gdy grzejnik znajduje się poniżej poziomu rur. Zasyfonowanie może prowadzić do powstania korka powietrznego i przerwania przepływu wody. Jeżeli nie ma innej możliwości montażu grzejnika, w najwyższym punkcie rurociągu należy zainstalować odpowietrznik samoczynny, który zapobiegnie gromadzeniu się powietrza w instalacji.
Nieprawidłowe przyłączenie grzejników do instalacji
Grzejniki zawsze powinny być podłączane do instalacji za pomocą dwóch zaworów: zaworu regulacyjnego na zasilaniu oraz zaworu odcinającego na powrocie. Taki sposób podłączenia umożliwia demontaż grzejnika bez konieczności spuszczania wody z całego systemu.
Zawór regulacyjny, który jest przystosowany do montażu głowicy termostatycznej, powinien być umieszczony w taki sposób, aby głowica znajdowała się w pozycji poziomej.
Niewłaściwe umieszczenie czujników temperatury
Lokalizacja czujnika temperatury, zarówno pokojowego (termostatu), jak i pogodowego, sterującego pracą kotła oraz grzejników, musi być starannie dobrana w taki sposób, by uniknąć zafałszowania wyników przez inne źródła ciepła. Regulatora pokojowego nie należy montować zbyt blisko kominka, grzejnika czy za zasłoną. Jeśli trudno znaleźć właściwe miejsce na czujnik, warto rozważyć użycie bezprzewodowych czujników temperatury, które można łatwo przenosić.
Czujniki umieszczone na zewnątrz budynku (współpracujących z automatyką pogodową) nie powinny znajdować się w miejscu nasłonecznionym.
Inhibitor korozji – kiedy jest niezbędny?
Jeśli w instalacji centralnego ogrzewania z miedzianymi rurami zamontowane są grzejniki aluminiowe, to konieczne jest dodanie do wody grzewczej inhibitora korozji. Chroni on elementy aluminiowe przed szkodliwymi procesami elektrochemicznymi. Taka instalacja powinna działać w obiegu zamkniętym, ponieważ częste uzupełnianie wody znacząco zmniejsza skuteczność środka antykorozyjnego.