Ekologiczne materiały budowlane – jak z nich korzystać?

Co to są materiały ekologiczne w kontekście budownictwa? Czy ich stosowanie naprawdę jest tak istotne? Jeśli chcesz poznać odpowiedź na te i inne pytania związane z ekologicznymi materiałami budowlanymi, przeczytaj poniższy tekst.

Czym są ekologiczne materiały budowlane?

Ekologiczne materiały budowlane można określać jako nieszkodliwe dla środowiska, oceniając je pod różnym kątem. Liczą się przede wszystkim:

• pochodzenie,
• skład (zwłaszcza zawartość szkodliwych substancji, takich jak lotne związki organiczne),
• miejsce występowania surowca i lokalizacja zakładu przetwórczego (oczywiście im jest dalej od placu budowy, tym większa jest emisja CO₂ podczas transportu, a więc mniejsza ekologiczność rozwiązania).

Równie ważny jest proces wytwarzania materiału i jego potencjalny odzysk (liczba odpadów produkcyjnych, potencjał recyklingowy), trwałość i sposób wykorzystania produktu oraz wpływ na użytkowników i środowisko podczas instalacji, konserwacji oraz użytkowania.

Niestety, jednoznaczna ekologiczność materiałów budowlanych jest często trudna do zmierzenia. Wpływa na to ma m.in. niechęć producentów do udzielania informacji na temat emisji CO₂ oraz SO₂ podczas produkcji i rozkładu konkretnego materiału budowlanego. Na szczęście w ostatnich latach widoczna jest znaczna poprawa w tym zakresie.

Ekologiczne materiały w budownictwie – prosto z natury

Drewno

Znane ludzkości od setek lat drewno w dalszym ciągu pozostaje jedynym materiałem budowlanym o ujemnej emisji CO₂. Przed zakupem bali, desek czy listew warto przyjrzeć się, czy drewno, którego używamy do budowy konstrukcji szkieletowej lub elewacji budynku, pozyskane było w sposób zrównoważony. Potwierdza to m.in. certyfikat Forest Stewardship Council, czyli w skrócie FSC.

Szkło

Szkło jest jednym z niewielu materiałów budowlanych, które zużywają dość małą ilość energii w procesie produkcji. Ponadto można je przetwarzać praktycznie w nieskończoność. Może mieć zastosowanie w izolacji ścian, stropodachów, stropów i płyt fundamentowych.

Słoma

Współczynnik przenikania ciepła sprasowanej słomy jest zbliżony do styropianu i wełny mineralnej i wynosi ok. 0,04 W/(m²•K). Bele słomy umieszczone w drewnianej kratownicy okazują się być doskonałym wypełnieniem ścian lub dachów.

Ziemia

Okazuje się, że ziemia, jako jeden z najstarszych materiałów budowlanych stosowanych przez człowieka (znany od czasów neolitu), wciąż stosowany jest we współczesnym budownictwie. Ubitą ziemię użyć można nie tylko przy budowie prymitywnych lepianek, lecz także do tworzenia innowacyjnych, nowoczesnych i funkcjonalnych projektów architektonicznych.

Budowlane materiały ekologiczne z recyklingu

Do ekologicznych materiałów budowlanych kwalifikuje się także te pochodzące z recyklingu. Ich pochodzenie może być naturalne, ale niekoniecznie – są to również tworzywa sztuczne, jednak zawsze poddawane ponownej obróbce i wykorzystane powtórnie. Wśród materiałów budowlanych recyklingowanych wymienia się zwykle:

• cegłę z rozbiórki. Produkcja cegły, choć z wykorzystaniem wyłącznie naturalnych surowców, wymaga niestety użycia sporej ilości energii. Dlatego warto zastanowić się nad cegłą z rozbiórki. Jej cena jest zazwyczaj dwukrotnie niższa niż cena nowego materiału. Minusem takiego rozwiązania jest konieczność usunięcia z cegieł starej zaprawy;
• celulozowe i bawełniane materiały ociepleniowe. Tę izolację produkuje się z wykorzystaniem aż do 80% surowców pochodzących z recyklingu. W przypadku włókien celulozowych stosuje się papier gazetowy z dodatkiem soli borowych;
• różne elementy z tworzywa sztucznego. Na rynku budowlanym możemy znaleźć wiele recyklingowanych tworzyw sztucznych – choćby powszechne PCV używane do produkcji ram okiennych, rur, rynien i różnego rodzaju kratownic.

Materiały budowlane ekologiczne – jak z nich korzystać?

Z ekologicznych materiałów budowlanych powinniśmy korzystać jak najczęściej. Budynki odpowiadają aż za 40% emisji CO₂ w skali globalnej. Oczywiście należy wziąć pod uwagę cały cykl życia obiektu – od rozpoczęcia budowy aż po jego rozbiórkę, co obejmuje wiele lat funkcjonowania budynku. Niemniej jednak zastąpienie każdego nieekologicznego elementu obiektu budowlanego jego ekologicznym odpowiednikiem przyczynia się do zmniejszenia zanieczyszczenia naszej planety nie tylko CO₂, ale również innymi szkodliwymi substancjami.