Jak i czym wiercić w drewnie?

Drewno to materiał, który daje szerokie możliwości pasjonatom majsterkowania. W zaciszu domowego czy warsztatowego kąta można z niego stworzyć wiele ciekawych konstrukcji i przedmiotów, począwszy od zabawek dla dzieci, a na meblach skończywszy. Dzięki zastosowaniu właściwych wierteł i narzędzi do wiercenia nie ma problemu z wykonaniem w drewnianych powierzchniach otworów o zróżnicowanych średnicach i głębokościach.

Wiertarka do drewna, wiertarko-wkrętarka – czym wiercić w drewnie?

Do wiercenia w drewnie najlepiej użyć wiertarki bez udaru lub wiertarko-wkrętarki. Drewno jest materiałem miękkim, dlatego poradzą sobie z nim nie tylko profesjonalne urządzenia, ale również te przeznaczone głównie do prac okazjonalnych i majsterkowania. Ważniejszy niż wybór wiertarki jest odpowiedni dobór wiertła zarówno do rodzaju drewna, w którym pracujemy, jak i głębokości, wielkości oraz typu wierconego otworu.

Oczywiście urządzenie używane do wiercenia w drewnie musi być sprawne – niezależnie od tego, czy jest ono zasilane z gniazdka elektrycznego, czy akumulatorowe.

Wiertła do wiercenia w drewnie

Wiertła do drewna nadają się nie tylko do wiercenia w drewnie litym, ale również w sklejce czy płytach wiórowych oraz pilśniowych. Posiadają charakterystyczny szpic centrujący na czubku, który stabilizuje wiertło podczas rozruchu wiertarki. Spiralna konstrukcja ostrza wiertła umożliwia skuteczne usuwanie wiórów powstających w trakcie wiercenia.

Wiertła do drewna mają zwykle średnicę od 3 do 12 mm oraz walcowany trzpień, który umożliwia wiercenie na głębokość do 1000 mm. Małe wiertła przeznaczone do wiertarek-wkrętarek lub wkrętarek wyposażone są zwykle w trzpień heksagonalny, podobny do bitów do wkręcania.

Do wiercenia głębokich otworów w masywnych drewnianych elementach używa się świdrów. Ich spiralna konstrukcja posiada szerokie ostrze, co ułatwia skuteczne usuwanie wiórów. Świdry posiadają większą średnicę niż zwykłe wiertła do drewna – od 6 do nawet 40 mm.

Wiercenie w drewnie – inne przydatne akcesoria

Podczas wiercenia w drewnie używa się wielu przydatnych akcesoriów. Oto kilka z nich:

• Sednik – jest to rodzaj końcówki frezującej, która posiada uchwyt walcowany i kształt bębna z krawędziami skrawającymi u dołu i na bokach. Sednik służy do robienia szerokich otworów, które nie przechodzą na wylot, np. do gniazd pod elementy zawiasów.
• Wiertło płaskie, zwane też piórkowym lub łopatkowym – ma prostokątne ostrze ze szpicem centrującym. Część tnąca znajduje się na poprzecznej krawędzi, a czasami także na krawędziach bocznych. Wiertła płaskie są używane do wykonywania szerokich otworów (od 6 do 45 mm), które przechodzą na wylot przez materiał. W handlu dostępne są modele wierteł płaskich o regulowanej szerokości wiercenia (22–76 mm). Głębokość wiercenia zależy w tym przypadku od długości ostrza wiertła.
• Otwornice – są to narzędzia o cylindrycznym kształcie, które przypominają bardziej piły niż wiertła. Ich przeznaczeniem jest wycinanie w drewnie otworów o największej średnicy (od 18 do 105 mm) i głębokości. Otwornice montuje się w specjalnych rowkach w okrągłej, metalowej głowicy, która osadzona jest na walcowanym trzpieniu, podobnie jak wiertło.
• Wiertła dwustopniowe – umożliwiają wykonanie otworów o zróżnicowanej średnicy, co jest przydatne przy montażu niektórych śrub i wkrętów meblowych.

Jak wiercić w drewnie?

Podczas wiercenia w drewnie należy pamiętać o kilku ważnych kwestiach. Przede wszystkim trzeba unikać udaru i korzystać z wiertarki lub wkrętarki, ustawiając swoje ramię w osi wiercenia (czyli równolegle do wiertła i prostopadle do rękojeści wiertarki).

Ważne jest także odpowiednie ustawienie prędkości. Przy wolniejszych obrotach narzędzia można uzyskać otwory o większej szerokości lub wkręcać i wykręcać śruby i wkręty. Przy szybszych obrotach natomiast wykonuje się otwory o standardowej średnicy. W przypadku twardszych gatunków drewna potrzebna jest większa prędkość, a przy bardziej miękkich (np. sosna, świerk, brzoza) mniejsza.

Podczas pracy z wiertarką trzeba pamiętać też o poniższych zasadach:

• Pracując z wiertarką na niskich obrotach, należy co jakiś czas przerwać pracę i uruchomić ją na wysokich obrotach, aby „przewietrzyć” mechanizm.
• Jeśli obawiasz się, że wiertło może uszkodzić kruchy lub wąski element, wykonaj najpierw otwór o mniejszej średnicy, a następnie poszerz go wiertłem o właściwej średnicy.

Warto również nadmienić, że istotnym błędem, którego mniej doświadczeni majsterkowicze często się dopuszczają, jest używanie wstecznych obrotów do wyjmowania wiertła z otworu. Takie działanie może spowodować uszkodzenie wiertła, więc należy go unikać.